Cech sukienników w Lipniku.

Po 1760 roku czyli po przyłączeniu przez starostę Aloizego Fryderyka hr. Brüla gruntów Przedmieścia Biała do miasta Biała nazywano juz cechem sukienników Bialskich

Cech sukienników na swoim gruncie tzw. dworskim powołał dzierżawca Lipnika Franciszek Lubowiecki.

Akt ten potwierdził Król Jan Kazimierz. Odpis tego faktu mamy w Metryce Koronnej MK-209 na stronie 522.

DOKUMENT ZAŁOŻENIOWY CECHU SUKIENNIKÓW W LIPNIKU Z 1667 ROKU

Między Jaśnie Wielmożnym Imcią Panem Janem Franciszkiem na Lubowicach y na Jarosławicach Łubowickim kasztelanem Wołyńskim Pańskim Starostą a Dzierżawcą Lipnickim y Jaśnie Wielmożną Jeymcią Panią Anną Konstantią z Charlęza Lubowicką, Małżonkami z iedney, a Między Poczciwemi Pany Łukaszem Niesiciuszem, Jerzym Maysnerem, Peterem Naierem, y Alexandrem Perstyniuszem sukiennika­mi, z drugiey strony stanął Contract pewny y nieodmienne postanowienie w ten y taki niżey przez puncta opisany sposób. Ja Imć Pan kasztelan za Wierne y życzli­we pracowite y ustawiczne zawsze królom Panom, przez Wiek y lata swoie, w wielu okazyach. Poselstwach do rożnych Kraiow y Prouincyi, Commissiach częstych, w Expeditiach woiennych, w Senacie teraz a przedtym tak wiele razy w Jzbie Poselskiey, y w Trybunałach wyświadczone zasługi. Maiączy sobie Dzierżawę Lipnik nazwaną cum attinentijs, jako to z Białą, Straconką, z Międzybrodziem, z Przysiół­kami, jure Advitalitatis, a Jeymć Pani kasztellanowa jure communicativo od Naiasnieyszego króla Jmeci Kazimierza Czwartego nadaną y conferowaną, a chcący y życzący jako naywiększej teraz sobie in Vita Jchmciom a napotym successive Donatariis drugim pożytek uczynić, y Jntraty przysposobić, ile kiedy za tak znacznymi tey Dzierżawy per licentiam Zołnierzow spustoszeniem sufficere ab solutione Quarty nie mogli, y nie mogą wszelkich adauctionem prouentus szukali sposobów. A ze y ten się podał in Numero Maiori inszych garnączych się Panów Sukienników na grunt Zamkowy pomieniony z Dzierżawy Lipnika collocationis przyięli y przyumuią exnunc zaraz de nomine et cognomine specificatos Palliones, pod Condytiami in ordine expressis.

A naprzód poniewasz in quouis actu ordo est anima rerum, tedy takowe Rze­miosło ma swoy Cech mieć osobliwy y dwu starszych w nim Cechmistrzow swoich, których na każdy rok obierać będzie Zamek, a ci wszyscy in Contubernio będący maią producere attestatią urodzenia swego, z osobna listy wyzwolone, gdzie się który tegosz rzemiosła uczył, y przez lat dwie wędrował. Excipuiący ab ea obligatione samych synów sukienniczego rzemiosła Rodziców, którzy tylko rok jeden wę­drować powinni, przez połowę tesz daią ci do Cechu wkupnego, które prawo y Corkom Sukienniczym zarowno ma służyć. Chłopcy zaś albo raczey uczniowie, kożdy z nich przez cale cztery lata a nie mniey powinien się tego rzemiosła uczyć,a po expiratiey tych lat. Cech powinien dać każdemu wyzwolone listy; A gdzieby który w tymże Cechu Mistrz, starszym swoim nie posłuszny były do Cechu za ob­wieszczeniem onych per temeritatem nie stawił się, tedy kozdy takowy ma bydz sadzony a osądzony karany, z Wolną jednak appellatią do Zamku, jako do Jurisdictiey swoiey. Co się zaś thnie miary i dobroci sukien, tedy szerokie sukna nie tylko na dwa ale tesz y na pułtrzecia łokcia sprawiedliwey miary robić się będą a wąskie zaś na łokieć jeden, choćby tesz i na pięć ćwierci. A te sukna maią bydź z dobrey wełny, dobrze tkane y narobione, y zstęmpowane oraz wszystkie. Toż się ma rozumieć o kierach rozney farby, czego wszystkiego starsi Obrani, maią doglą­dać pilnie y iako na dobre sukna Cechy swoje przybiiac będą. Tak tesz za źle y fał­szowane słuszną pokutą na Cech karać powinni. Więc zęby y ieden drugiego nie podkupowal w Wełnie. A ze iuz ten Cech albo raczey zbierajączy się do Lipnika na grunt zamkowy tego są rozumienia y tuszą ze sufficient sami na potrzebę ludzką suknami y kierami, tedy iuz Aduenis et Extrabeis nie wolno będzie w tey całey Dzie­rżawie Lipnickiey żadnych sukien składać, a pogotowiu przodować, wyiąwszy same tylko jeżeliby napotym były jakie Jarmarki, pod przepadkiem takiego Towaru na zamek. O którym bez folgi y respectu osób zaraz Cech przestrzedz ma y powinien. Tym zaś wszystkim sukiennikom na Gruncie Zamku Dzierżawy Lipnickiey, sukna te robione a nie skąd mad zadawnione wszędzie po koronie Polskiey wolno będzie wozić, przesyłać y przedawać, zarówno Juribus et libertatibus drugich Miast, gdzie się tylko sukna w Polszcze robią gauden. Ciż Rzemieślnicy nayblizsi maią bydz do Naimu Domów na Gruncie Zamkowym stoiących. A iezeliby coraz accresceret wię­kszy tegosz Rzemiosła ludzi Numerus, tedy tesz ofiarnie się Zamek augere Domów Zgodnych y sposobnych, które zechce ale tesz y kupować iusto pretio. Na tymże zamkowym Gruncie lubo kupnym lubo tesz Naimem mieszkaiący ludzie maią maią bydz wolni od Podatków, iako to od Poborow Ląnowego, od Zimowego Chleba y Contributiey na Żołnierza poniewasz przedtym y po te wszystkie czasy takowy grunt zamkowy podobnym nigdy nie podlegał ciężarom. Tosz Rzemiosło sukięnnicze za naybardziey na tym zawisło aby miało porządną tak w Budynku iako y w należącym naczeniu przy pewney zawsze wodzie Walchę albo alias Folusz na­zwanym, tedy Cavet y obliguie się Zamek ze nigdy na tym oboigu zchodzić nie będzie. A ze w każdym mieście. Miasteczku, Starostwie y Dzierżawie kozde rzemio­sło y Cech kozdy maiący swoie rzemiosła y handlów pożytki. Każdemu Possorowi tak w Dziedzicznych, Duchownych iako y królewskich Dobrach iakikolwiek a wszędy y zawsze proportionalny bez swoiey krzywdy czyni y czynić podług ustanowienia y obligu powinien: Tedy cisz Panowie Sukiennicy nad Czyns od naięcia domowo pozwolony a ile za takimi wolnościowi będący y zostawaiący, od kozdego Postawa szerokiego sukna po groszy dwadzieścia cztery, od wąskiego po groszy dwanascie, a od Postawa zaś kieru po groszy sześciu, kozdy z nich słusznie y sprawiedli­wie płacić, y do zamku oddawać currenti in Regno Moneta powinien, pod Utratą Sukna y roboty, które to puncta in parte et in toto iako Jch. MM PP. Łubowiccy, Je Mć. Pan Kasztellan Wołyński, y Jeymć Pani Ksztellanowa Coniuges także y PP. pomienieni Sukiennicy nomine et alioru - Vicinoru kiedy się Deo volente ad ide- Contuber zgromadzą a na potym y successoru — suorum sacrosancte strzymać obiecuią, assecuruią y obliguią. Vicissim Jego Mć Pan kasztellan y z Małżonką swoią sub fide iurant, ci Panowie Sukiennicy sub honore, y Utratą Rzemiosła. A ze tako­wy Contract na dobrach y w dobrach królewskich in advitalitate ad psens Jchmciow Panow Possorow in vim ratihabitionis krolu Jeo Mci stanowi się, tedy Jeo Mc Pan kasztellan obligatur iako nayprędzey postrać się ciusdem Contactus o Confirmatią y one otrzymawszy z Milościwey Laski jeo k Mc jako nayprędzey do swego substituta tego Mieysca pryzsłac; A to dla większey drugim y do tegosz Contubernium garnących się Rzemieślników Wiary, y dla podania ad Acta ktoregokol­wiek grodu. A tak dla większey pewności wiary y powagi strony obiedwie na ten Contract własnymi rękami podpisuią się. Działo się w Lipniku Dnia Dwudziestego szostego Mca Listopada, to jest nazaiutrz po świętey Katharzynie Roku Tysiącnego Sześćsetnego sześćdziesiątego Siódmego, Jan Franciszek Łubowicki kasztellan Wołyński P. L. Starosta. Anna Constancia z Charlęza Lubowicka K.W.P.L. Star. Lucas Niesssicius. A ze drudzy PP. Sukiennicy wyzey napisani nie umieią pisać, tedy Tylko znaki swoie iako to krzyzyki na tym Kontraktie położyli. A ia wproszony od nich imieniem pomienionych podpisuią się.

Paweł Gródecki .

 Sukiennicy zwrócili się do Kęt o statuty cechowe i w 1750-51 roku pozyskali dokument.

publikowany dokument nie znany  w publikacjach o sukiennikach w Bielsku-Białej.

Nie publikuje go Teodor Hasse. Szukano takowego w dokumentach Białej.

Dokument zgodnie z tekstem jest przechowywany w dokumentach Gminy Lipnik na terenie której powstał cech sukienników,

jako właściwe miejsce adresatów dokumentów.

Stał się statutem Sukienników Bialskich, Dom cechowy sukienników Lipnickich zwany Bialskim stał na początku na ul. Sukienniczej dziś ul. Szkolna.

Niegdyś Urząd Stanu Cywilnego. Dziś w budynku jeden z licznych Banków w Bielsku Białej.

Pierwsza strona Księgi cechowej Sukienników w opisie jako Cechu Bialskich.

Ale pierwszy zapis pochodzi z 1707 roku . Wygląda na przeniesienie zapisów z może starszej księgi prowadzonej od 1707 roku?

W sumie przez następne 100 lat w cechu odnotowano 767 majstrów

Potwierdzenie tego, że przeniesiono nazwiska majstrów z księgi starszej mamy od pisarza cechowego na stronie 4 dopisek na dole strony.

Ciekawe są kolejne zapisy w których popisano zwyczaje przyjęcia do cechu.

W tym i synów Majstrów.